Cerkiew pw. Michała Archanioła w Turzańsku

, 38-542 Turzańsk
49°24'12"N 22°32'48"E (49.403444, 22.546917)

Drewniana cerkiew pw. Michała Archanioła od 2013 r. należy do elitarnego grona podkarpackich zabytków ze znakiem UNESCO. Dokonując wpisu uwzględniono przede wszystkim fakt, że świątynia pozostaje doskonale zachowanym przykładem tradycji budowlanych kościoła Wschodniego, w tym wypadku tradycji związanych z kulturą Łemkowszczyzny wschodniej. Posiada bowiem wiele cech wspólnych z cerkwiami nad Osławą, a jednocześnie różni się od świątyń Łemkowszczyzny zachodniej.  

Świątynia posiada zwartą bryłę, poszczególne jej części cechuje równą wysokość ścian,  kryte są wspólnym, wielospadowym dachem o jednej kalenicy. Nad każdą z części znajduje się wysoka, cebulasta wieżyczka z pozorną latarnią, przy czym najwydajniejsza umieszczona jest nad nawą. Wyróżnikiem świątyni na tle innych wschodnio-łemkowskich cerkwi jest plan krzyża, uzyskany dzięki dobudowaniu do prezbiterium dwóch symetrycznych zakrystii. Ich namiotowe, sferyczne dachy także zwieńczone są analogicznymi w formie, aczkolwiek mniejszymi baniastymi wieżyczkami. W połączeniu z bliźniaczym hełmem na wzniesionej na osi świątyni dzwonnicy, kształtne wieżyczki tworzą niepowtarzalny układ, często wykorzystywany w fotograficznych i malarskich impresjach na temat zabytku. 

Świątynię wzniesiono w latach 1801-1803, a w 1817 r. powstała dzwonnica. Po wysiedleniu ludności ukraińskiej cerkiew użytkowana była jako kościół rzymskokatolicki, zaś w 1963 r. została przejęta przez kościół prawosławny. Dziś jest filią parafii prawosławnej w Komańczy.

We wnętrzu znajduje się ikonostas z I poł. XIX w., uzupełniony w końcu XIX w. ikonami wykonanymi przez Josypa Bukowczyka i ażurowymi carskimi wrotami w formie winnej latorośli. Także ołtarze boczne pochodzą z pocz. XIX stulecia. Ściany dekorowane są figuralno-ornamentalną polichromią z końca XIX w., najpewniej pędzla Bukowczyka. Szczególnie warto zwrócić uwagę na niezwykłą scenę przedstawiającą Chrystusa w łemkowskiej chyży oraz namalowaną nad ikonostasem panoramę gór.

Miejsce znajduje się na szlakach

Pobierz aplikację

Nasza witryna wykorzystuje pliki cookies, m.in. w celach statystycznych. Jeżeli nie chcesz, by były one zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.
Więcej na ten temat...