Cerkiew pw. Św. Jana Złotoustego w Polanach

Najcenniejszym zabytkiem Polan jest świątynia pw. św. Jana Chryzostoma (Złotoustego), zbudowana jako greckokatolicka w 1914 r., nawiązująca do cieszącego się wówczas dużą popularnością tzw. ukraińskiego stylu narodowego w architekturze, propagowanego zwłaszcza przez architekta ze Lwowa, W. Nahirnego. Cerkiew w Polanach zaprojektował inny twórca z tego miasta, nazwiskiem Rudnicki, na którego usługi - podobnie jak i na murowany budynek - mogła sobie pozwolić parafia dzięki wsparciu finansowemu rodaków zza oceanu. Piękna cerkiew, wzniesiona na planie krzyża greckiego z centralną kopułą, znalazła się niestety w ogniu walk operacji dukielsko-preszowkiej w 1944 r., wychodząc z niej niemal jako ruina. W 1949 r. przekazano ją kościołowi rzymskokatolickiemu, który jednak nie podjął się remontu świątyni. Doczekała się go cerkiew dopiero w 1966 r., kiedy to przejęła ją nowo utworzona parafia prawosławna. Po kilku latach prac, wspieranych rzecz jasna przez rodaków zza oceanu, budynek został gruntownie odrestaurowany. Stał się jednak wówczas przedmiotem gorącego sporu prawosławnych i łacińskich parafian, sprawa trafiła nawet do sądu, który bynajmniej konfliktu nie rozwiązał. W międzyczasie nastąpiły w kraju przemiany i do gry powrócił nielegalny w PRL kościół greckokatolicki, pierwotny właściciel zabytku. Ostatecznie, od 1992 r., świątynia jest zarazem i greckokatolicką cerkwią pod tradycyjnym wezwaniem św. Jana Złotoustego i kościołem rzymskokatolickim pw. Matki Bożej Częstochowskiej. A prawosławni? Modlą się w pobliskich cerkwiach. Najbliżej mają do Tylawy...