Muzeum Historyczne w Sanoku

Muzeum Historyczne mieści się w budynku renesansowego zamku królewskiego, zbudowanego w I poł. XVI w. przez starostę sanockiego Mikołaja Wolskiego. Już w czasach ruskich był tu jednak gród, który po 1340 r. został rozbudowany i umocniony przez Kazimierza Wielkiego. Do zamku dobudowano w kolejnych wiekach nowe skrzydła, które jednak nie przetrwały do dziś, pamiątką po średniowieczu jest natomiast częściowo zrekonstruowana wieża, przekształcona w taras widokowy. W przeszłości gościli tu polscy monarchowie i rezydowały królowe, m.in. Zofia Holszańska, owdowiawszy w 1434 r. po Władysławie Jagielle oraz Izabela Jagiellonka, królowa Węgier. Wbrew rozpowszechnionej legendzie wśród mieszkający w Sanoku koronowanych niewiast nie było królowej Bony, która zresztą Sanoka najpewniej nigdy nie odwiedziła.

Muzeum, którego dzieje sięgają 1934 r., znane jest przede wszystkim z ikon i Beksińskiego. Kolekcja ikon uznawana jest za najcenniejszą w kraju, w połączeniu zaś ze zbiorami MBL Sanok nie ma sobie równych w całej Europie, wyjąwszy Grecję. Kolekcja sakralna obejmuje także wiele innych utensyliów cerkiewnych, od krzyży po szaty liturgiczne i starodruki oraz liczne i cenne zbiory sztuki sakralnej kościoła rzymskokatolickiego.

Galeria Zdzisława Beksińskiego mieści się w dobudowanym już w XXI w. skrzydle południowym, będąc największą na świecie – licząca ok. 600 prac – ekspozycją prezentująca bogatą i różnorodną twórczość tego jednego z najciekawszych i najpopularniejszych artystów współczesnych. Ekspozycja obejmuje także jego artystyczne fotografie oraz odtworzoną tu z autentycznych elementów warszawską pracownię artysty.

Do unikatowych i interesujących zbiorów należą także: kolekcja pochodzącej z Huculszczyzny oryginalnej ceramiki pokuckiej, galeria portretu sarmackiego czy zbiory archeologiczne, w tym unikatowe militaria. Innego rodzaju atrakcją jest wspomniany niemiecki bunkier.